Sinterklaas; Check! Pakjesavond thuis; Check! Sint op het werk; Check! Bijna Kerst; Check! Arrrch… borrels, familiediners, oud en nieuw…

December staat bol van de momenten waarop ontmoeten centraal staat.

Voor velen die zich in autisme herkennen niet de makkelijkste tijd van het jaar. De decembermaand geeft een overvloed aan prikkels met alle stress die daarbij te pas komt.

Een man met autisme, die ik jaren geleden coachte, zei eens tegen mij:
‘Deze weken zijn voor mij overleven. Een enorme werkdruk op het werk: er moet nog van alles afgerond worden. Alsof de wereld ophoudt te bestaan op 31 december. Thuis is het onrustig door alle festiviteiten en sociale verplichtingen. De kinderen weten van gekkigheid niet wat ze moeten doen. Door alle chaos slaap ik onrustig. Ik moet er niet te veel over nadenken en gewoon doorgaan. Gelukkig weet ik, dat als de decembermaand voorbij is, het weer beter gaat. Dat houdt mij op de been.’

Eén van de dingen waar veel mannen en vrouwen met autisme moeite mee hebben is het op gang houden van een gesprek. Vooral tijdens de komende weken een hot item. Waar praat je over? Na een paar zinnen ben ik uitgepraat, hoe houd ik dan het gesprek op gang? Het onderwerp van de ander interesseert me niet, hoe krijg ik het gesprek op een ander onderwerp? Anderen vinden het niet interessant waar ik over praat, waar praat ik dan over?

Hoor jij jouw klanten dit soort dingen ook zeggen?

Waardevol

Toch is het heel waardevol voor iedereen, ook als er sprake van autisme is, om gesprekken met anderen aan te gaan. Want zonder gesprekken raak je eenzaam, mis je interessante en waardevolle informatie. Mét gesprekken creëer je een vriendelijke atmosfeer, leer je nieuwe mensen kennen, kun je relaties verbeteren en verdiepen, maak je kans op nieuwe opdrachten en werk. Bovendien leer je jezelf beter kennen door gesprekken met anderen. Als je prettige gesprekken hebt gevoerd, geeft het je een voldaan gevoel en zelfvertrouwen.

Sterke kanten benutten

Veel mensen met autisme kunnen goed associëren. Deze kwaliteit kunnen zij uitstekend inzetten om een gesprek tijdens al die social talks met kerst en oud en nieuw op gang te houden.

Een voorbeeld
Klaas staat tijdens een kerstborrel op zijn werk naast een collega die hij niet zo goed kent. Zijn collega maakt een opmerking over de hapjes die er rondgaan. Klaas heeft tot nu toe niet veel gezegd en haakt er op in. ‘Ja, die hapjes zijn erg lekker.’ Van de hapjes komen ze op hun favoriete eten, want thuis maken ze op zaterdag altijd tapas. Klaas vraagt van wat voor soort eten zijn collega houdt. Na een tijdje stappen ze van het onderwerp favoriet eten over op eten tijdens de vakantie. Vervolgens praten ze een poos over vakantiebestemmingen. Over dit onderwerp met alle subonderwerpen kunnen ze een hele tijd doorpraten: over reizen met de auto, het vliegtuig, over campings, hotels, bezienswaardigheden, cultuur, vreemde talen, etc. Voordat ze het weten zijn ze een half uur in gesprek geweest. Verrast over het fijne gesprek gaat Klaas tevreden naar huis.

Associëren

En dat is hoe je een gesprek op gang kunt houden: door te associëren. Het gaat niet om grote of ingewikkelde dingen. Je richt je aandacht op de dingen die overeenkomen tussen jou en je gesprekspartner. Of waar je beiden bij betrokken bent of geïnteresseerd in bent. Het gaat om kleine luchtige onderwerpen. Zorg dat de onderwerpen die je aankaart positief zijn. Voor jezelf en voor de ander wel zo aangenaam. Dus niet over problemen, ziekte, ongelukken, roddels of kritiek maar meld iets positiefs. Praat over de ruimte waar je je in bevindt, wat je vandaag hebt meegemaakt, waar je naar toe gaat in de vakantie, over heuglijke feiten die je hebt meegemaakt.

TIP: Jij kunt hier met je klanten mee aan de slag, in de voorbereiding, in het uitwerken, scripten of oefenen. Dat helpt enorm.

Stel open vragen

De kunst is goed te luisteren naar wat anderen vertellen en daar een onderwerp uit te filteren waar je op door kunt gaan. Of zelf een geassocieerd onderwerp in het gesprek te brengen door bijvoorbeeld een verhaal te vertellen wat je hebt meegemaakt. Merk je dat de ander niet geïnteresseerd is omdat hij steeds langer wegkijkt of zich letterlijk terugtrekt, stel dan een vraag om de ander er weer bij te betrekken. Daarmee geef je de ander de mogelijkheid om het gesprek een andere richting op te sturen. Stel open vragen. Dat zijn vragen waar je niet een ja of een nee op kunt antwoorden, maar waar iemand uitgebreider op moet antwoorden. Anders moet je steeds weer nieuwe vragen bedenken om het gesprek op gang te houden. Door goede vragen te stellen toon je interesse en betrokkenheid en blijf je in contact.

TIP: Maak eens een lijst met vragen die je klant kan stellen tijdens de social talks en oefen deze.

Warme relaties

Wellicht ontdekt je klant dat hij of zij veel meer overeenkomsten heeft met zijn of haar gesprekspartner dan eerst gedacht. Dat biedt voor een volgende keer weer mogelijkheden om op terug te grijpen waardoor het makkelijker is om een gesprek te starten en op gang te houden. Wat vervolgens kan leiden tot een warmere relatie.

Tools om praatjes te leren maken

Wil je graag tips, tools en ideeën om samen met je klanten dit thema uit te werken, zodat hij of zij ook beslagen ten ijs komt tijdens de social talks?

• Wil jij zelf leren hoe jij je klanten effectief kunt coachen naar meer rust en betere relaties? Check dan even mijn online programma “Effectief Coachen Bij Autisme”.
• Wil je van de hoed en de rand weten en graag samen met een groep gelijkgestemden de fijne kneepjes van het autismecoachvak leren? Lees dan hier meer over de AutismeCoachOpleiding